Beoordelingsroute einde-afvalstatus

Wanneer is een materiaal geen afvalstof meer?

Soms kan een afvalstof de afvalstatus weer kwijtraken. Dit noemen we ‘einde-afval’. Om te bepalen of iets geen afvalstof meer is, moet uw materiaal aan vier voorwaarden voldoen.

  • U gebruikt het materiaal voor een specifiek doel

    De afvalstof krijgt een functie die bekend is. Denk hierbij aan omsmelten van oude flessen die u weer kunt gebruiken om nieuwe flessen van te maken.

  • U heeft een markt voor het materiaal

    Bedrijven willen uw materiaal gebruiken. Denk hierbij aan plastic snippers die u verkoopt aan een bedrijf dat er bloempotten van maakt.

  • Het materiaal voldoet aan technische eisen en wetgeving

    Het materiaal dat u gebruikt voldoet aan de regels voor producten en bijvoorbeeld de REACH-verordening.

  • Gebruik van het materiaal heeft geen schadelijke gevolgen voor mens of milieu

    Als u het materiaal gaat gebruiken, is dit veilig voor mensen en het milieu.

Als dit allemaal klopt, is het materiaal geen afvalstof meer.

In artikel 1.1, lid 6 Wet milieubeheer kunt u de precieze tekst lezen.

Stoffen, mengsels of voorwerpen die het resultaat zijn van een productieproces dat niet in de eerste plaats is bedoeld voor de productie van die stoffen, mengsels of voorwerpen worden niet als afvalstoffen maar als bijproducten beschouwd indien wordt voldaan aan de volgende voorwaarden:

  1. het is zeker dat de stoffen, mengsels of voorwerpen zullen worden gebruikt;
  2. de stoffen, mengsels of voorwerpen kunnen onmiddellijk worden gebruikt zonder enige verdere behandeling anders dan die welke bij normale productie gangbaar is;
  3. de stoffen, mengsels of voorwerpen worden geproduceerd als een integraal onderdeel van een productieproces; en
  4. verder gebruik is rechtmatig, inhoudende dat de stoffen, mengsels of voorwerpen voldoen aan alle voorschrifteninzakeproducten, milieu en gezondheidsbescherming voor het specifieke gebruik en dat gebruik niet zal leiden tot over het geheel genomen ongunstige effecten voor het milieu of de menselijke gezondheid.”

Voor een uitgebreide toelichting, zie de Handreiking afvalstof of niet-afvalstof.

Europese regelingen

De Europese commissie mag op grond van de Kaderrichtlijn afvalstoffen precieze criteria vaststellen die gaan over de einde-afvalstatus. Dit heeft de commissie gedaan voor de volgende materialen in de volgende regelingen:

Nederlandse ministeriële bijproduct- en einde-afvalregelingen

Zijn er voor materialen geen Europese bijproduct- of einde-afvalcriteria ontwikkeld? Dan mogen Europese lidstaten zelf regelingen met bijproduct- of einde-afvalcriteria invoeren. In Nederland hebben we op dit moment alleen zo’n ministeriële regeling voor recyclinggranulaat.

Recyclinggranulaat uit steenachtige afvalstoffen

Gebruikt u recyclinggranulaat uit steenachtige afvalstoffen? Hiervoor gelden Nederlandse eisen die u vindt in de Regeling vaststelling van de status einde-afval van recyclinggranulaat.

Let op: als een materiaal onder een ministeriële regeling of Europese verordening valt, betekent dit niet automatisch dat het materiaal ook de bijproduct- of einde-afvalstatus heeft. Er moet altijd een beoordeling plaatsvinden. Deze vindt plaats aan de hand van de regeling, en dus niet aan de hand van de algemene voorwaarden uit de Wet milieubeheer (artikel 1.1 Wm).

Casusspecifieke beoordeling

Wilt u een materiaal dat geen afvalstof meer is, voor het eerst in de handel brengen? Dan moet u beoordelen of het materiaal voldoet aan de voorwaarden voor einde afval, bijproduct of voortgezet gebruik. En bijvoorbeeld zorgen dat het materiaal gebruikt wordt volgens de regels van REACH-verordening. Voor meer informatie hierover zie rechtmatig gebruik.

Hulpmiddelen per geval

Als een wettelijke regeling geldt, moet u het materiaal controleren met de regels in deze regeling. Is er geen wettelijke regeling? Dan moet u per geval een aparte beoordeling maken. Hiervoor zijn de volgende hulpmiddelen:

Zelfbeoordeling

In Nederland oordeelt de houder van een materiaal in eerste instantie zelf of het materiaal een afvalstof of niet-afvalstof is. U bent als houder zelf verantwoordelijk om na te gaan of u aan de regels voldoet. Denk aan: criteria uit een Europese verordening, nationale regeling of de voorwaarden uit de Wet milieubeheer.

Als houder verzamelt u al deze informatie om te kunnen bewijzen dat een materiaal geen afvalstof is. Dit heet een zelfbeoordeling.

Omdat een zelfbeoordeling niet altijd in andere landen gebruikelijk is, is ter informatie een korte uitleg hierover gemaakt in verschillende talen. Deze zelfbeoordeling is hier te vinden:

Zelfbeoordeling afvalstatus in Nederland