Monitoren van plastic in rivieren

Hoeveel groot (macro) en klein (micro) plastic zit er in de rivieren? We onderzoeken hoe je dit kunt meten. Met deze methoden kan vervolgens gemonitord worden. Hier lees je welke onderzoeken we hiervoor uitvoeren.

Macroplastics

Plastic zwerfafval in en langs rivieren in Nederland is een groot probleem. Het zwerfafval vervuilt rivierwater, -bodem en -oevers en is een risico voor de volksgezondheid en ecosystemen. Voor meer inzicht in deze problematiek en de omvang ervan is onderzoek en monitoring nodig. Dit vergroot ons begrip van het probleem en vormt de basis voor passende maatregelen om zwerfafval in rivieren tegen te gaan.

Microplastics

Hoe kunnen we microplastics uit rivierwater halen en meten? En hoe kunnen we de hoeveelheid microplastics die in een rivier stroomt volgen in de tijd? Met partners in binnen- en buitenland werken we aan de ontwikkeling van bemonstering- en analysemethodes van microplastics. Zo komen we tot betrouwbare gegevens die internationaal te vergelijken zijn.

Monitoringstrategie

In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werkt Rijkswaterstaat daarom hard aan een landelijke monitoringstrategie voor zwerfafval, waaronder macroplastics, in rivieren. Met deze strategie kan op een betrouwbare en kostenefficiënte manier, gegevens over zwerfafval in rivieren worden verzameld. In (pilot)projecten testen en ontwikkelen we meetmethoden. Denk aan tellingen van zwerfafval op oevers, het observeren van drijvend zwerfafval vanaf bruggen en het afvangen van zwerfafval met netten. Ook onderzoeken we het gebruik van verschillende meettechnologieën, zoals de detectie van afval met camera’s in combinatie met artificial intelligence (AI).

Passende maatregelen

Door het zwerfafval in onze rivieren te monitoren en te onderzoeken, doen we belangrijke inzichten op: Waar ligt het? Wat is het? Waar komt het vandaan? Waar zijn hotspots? De antwoorden op deze vragen laat ons het probleem beter begrijpen. Met onze opgedane kennis adviseren we vervolgens over passende maatregelen om zwerfafval in, op en langs rivieren tegen te gaan.

De opdracht is om binnen 3 jaar (tussen 2020 en 2024) een betrouwbare en kostenefficiënte monitoringstrategie te ontwikkelen zodat we zwerfafval in rivieren in de toekomst structureel kunnen aanpakken.

Video riviermonitoring en bruggenobservatie

video: mp4

Routekaart

We hebben een routekaart opgesteld. Op deze kaart zie je welke stappen we zetten om tot een betrouwbare monitoringstrategie te komen.

De routekaart laat zien:

  • welk type (pilot)projecten we uitvoeren en hoe deze zich tot elkaar verhouden;
  • wat de planning is op de korte termijn om te komen tot structurele monitoring op lange termijn;
  • hoe we projecten prioriteren;
  • en wat het grotere plaatje is waaraan we een bijdrage leveren.

Aandachtsgebieden

We doen onderzoek naar meettechnieken voor drie verschillende compartimenten van de rivier: op de oever, aan de oppervlakte en in de waterkolom. Daarbij kijken we in al onze projecten hoe we van conventionele meettechnieken, zoals handmatige tellingen, visuele en observaties, naar meer technologische manier van meten kunnen komen. Vervolgens kijken we hoe de monitoringsaanpak het beste zou passen binnen bestaande data- en informatiecycli van Rijkswaterstaat.