Kennis en ervaringen delen tijdens Netwerkweek Zwerfafval
Ruim honderd gebiedsbeheerders en andere geïnteresseerden doen begin november 2022 mee met de Netwerkweek Zwerfafval van Rijkswaterstaat. Dat betekent: halen, maar ook brengen. Want wie on- of offline aanwezig is, mag luisteren, maar praat ook mee over beleid en uitvoering voor 2023.
De eerste dag staat nog het meest in het teken van netwerken. Want eerlijk is eerlijk, dat gaat het beste op locatie. Van lunch- tot en met borreltijd verzamelen een kleine vijftig mensen zich in Tivoli Vredenburg in Utrecht. De meesten van gemeenten en waterschappen, maar ook van NGO’s. Met tussen broodje en bitterbal natuurlijk sprekers en interactieve sessies.
Geld binnenhalen
Zo spreekt Peter Smith van KLEAN over hoe iets kleins een groot verschil kan maken. Zwerfafval opruimen staat voor hem symbool voor anders omgaan met de wereld. Als kunstenaar en activist weet hij mensen te mobiliseren. “Raap iedere dag iets op, doe het zichtbaar, maak het kopieerbaar. Zo krijg je mensen mee. Het gaat niet om moeten, maar ontmoeten.”
Addie Weenk (RWS) en Mark van Waas (VNG) bespreken vervolgens richtlijnen en financiële middelen. Addie: “Het ministerie werkt nu aan een verdeelsleutel van de gelden die van producenten naar gebiedsbeheerders gaan voor het opruimen van zwerfafval. Zorg dat je deze UPV-gelden voor jouw projecten binnenhaalt, het is niet gelabeld.” Mark: “Gemeenten willen nadruk op preventie. Financiële prikkels werken, kijk ook naar statiegeld.”
Parasols en strandstoelen
In drie groepen gaan deelnemers de diepte in. Welke preventieve aanpak werkt in praktijk het beste? Eerst geeltjes plakken. Handhaving is niet populair; gedragsinterventies, communicatie en participatie wel. In de voorbeelden blijkt een integrale aanpak nóg beter. Een andere groep verkent het nut van regionale samenwerking. Op Texel blijken vakantiegangers verspillers. Welke rol pakt de gemeente? “Ik kan zo een kringloopwinkel van parasols en strandstoelen beginnen.” Doen, vinden de anderen, best een goed idee eigenlijk. Een derde groepje verdeelt ondertussen bij flipovers alvast de UPV-gelden voor 2023. Gaan die naar reiniging, bronaanpak of toch naar gedragsbeïnvloeding en communicatie?
Na afloop is er genoeg om over door te praten. Nieuwe en oude contacten worden aangehaald. En dit is nog maar dag één. De rest van deze Netwerkweek vinden elke dag online sessies plaats over onder andere bronaanpak, monitoring en inspiratie uit het bedrijfsleven en uit buurland België. Ook de campagne-aanpak van Schouders onder Schoon komt voorbij. Enkele tientallen collega’s sluiten aan. Wie erbij was, is weer helemaal bij.