Algemeen

Regels voor consumptie voor afhalen en bezorgen

Je mag jouw klanten of bezoekers geen gratis wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten meer meegeven als ze eten afhalen of laten bezorgen. Voor deze producten moet je een apart bedrag in rekening brengen. Ook moet je je klanten of bezoekers een herbruikbaar alternatief aanbieden. Denk hierbij aan bekers of bakjes die ze later weer terug kunnen brengen. Of laat ze hun eigen beker of bakje meenemen (bring your own).

Richtbedragen voor prijzen en verwerking in de kassa

In de regels staan richtbedragen voor het beprijzen van wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten. Hier mag je van afwijken:
• € 0,25 voor een beker;
• € 0,50 voor een maaltijd, die kan bestaan uit meerdere bakjes;
• € 0,05 voor bakjes met een eenpersoonsportie groente, fruit, yoghurt, beleg of saus.

De meerprijs voor een beker en bakje dat plastic bevat, moet apart op de rekening worden vermeld. Voor de duidelijkheid adviseren we om het op de kassa aan te slaan als “plastic product” of meer specifiek als “plastic beker” en “plastic bakje”.

Het geld dat je ontvangt met de verkoop van de wegwerpbekers en -bakjes mag je zelf houden. Wat er overblijft, kun je bij jouw omzet optellen en bijvoorbeeld inzetten voor de aanschaf van de verplichte herbruikbare alternatieven of een energiezuinige wasfaciliteit.

Over de verkoop van wegwerpbekers en -bakjes moet btw worden betaald. Voor de verpakking geldt hetzelfde btw-tarief als voor het product in de verpakking. Dit betekent dat over de toeslag op verpakte voedingsmiddelen en wegwerpbekers met bijvoorbeeld koffie of frisdrank, 9% btw moet worden betaald (tarief voor voedsel, koffie en frisdrank). Terwijl over de toeslag voor een plastic wegwerpglas met wijn of bier 21% btw moet worden betaald (tarief voor alcoholhoudende dranken).

Let op: de regels worden aangepast. Straks hoeven klanten of bezoekers geen meerprijs meer te betalen voor plastic wegwerpbekers en -bakjes voor onderweg. Houd deze website in de gaten voor actuele informatie over de aanpassing van de regelgeving.

Regels voor consumptie ter plaatse

Eten of drinken jouw klanten of bezoekers bij jou op locatie? Dan zijn wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten niet meer toegestaan. Een circulair systeem, waar bekers en bakjes
retour komen voor hergebruik is verplicht.

Let op: je kunt eventuele voorraden van wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten niet meer gebruiken.

Uitzondering op het verbod voor wegwerp: hoogwaardige recycling

Hergebruik is de norm voor locaties die vallen onder consumptie ter plaatse. Maar er geldt ook een beperkte uitzondering. Je kunt gebruik maken van wegwerpbekers en bakjes die plastic bevatten, als je een inzamelsysteem inricht voor hoogwaardige recycling van deze bekers en bakjes. Hoogwaardige recycling houdt in dat je de bekers en bakjes inzamelt en laat recyclen tot verpakkingsmateriaal voor eten of drinken (voedselcontactmaterialen). Het minimale percentage ingezamelde bekers en bakjes dat hoogwaardig gerecycled moet is 80 procent in 2025. Dit loopt op naar 85 procent in 2026 en 90 procent vanaf 2027. Wil je weten wat de precieze regels zijn voor hoogwaardige recycling? Kijk dan op de algemene pagina met veelgestelde vragen.

Let op: de regelgeving wordt aangepast. Deze beperkte uitzondering geldt straks alleen nog voor gesloten evenementen. Houd deze website in de gaten voor actuele informatie over de aanpassing van de regelgeving.

Gebruik maken van deze uitzondering?

Wie gebruik wil maken van de uitzondering op het verbod op wegwerp moet dit vooraf melden bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Het is daarbij belangrijk om goede afspraken te maken met een afvalinzamelaar die dit gescheiden kan transporteren. Maak ook afspraken met een afvalverwerker die het materiaal hoogwaardig kan recyclen en die aan de administratieve verplichting kan voldoen die je hebt voor deze uitzondering. Op de website van de ILT vind je meer informatie en het meldformulier.

Grote kans dat jouw wegwerpbeker plastic bevat

Sinds 1 januari 2024 is het niet meer toegestaan om voorraden wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten te gebruiken. De regels gelden als een verpakking helemaal of voor een gedeelte van kunststof is gemaakt. Veel bekers en bakjes die eruitzien alsof ze van karton zijn, bevatten een plasticlaagje om ze water- en vetafstotend te maken.

Let op: Een verklaring of certificaat dat een product ‘plasticvrij’ is, betekent niet altijd dat dit echt zo is. Het is de verantwoordelijkheid van de producent of importeur van een verpakking om te bepalen of een verpakking wel of niet onder de regels valt. Hiervoor is vaak technische kennis en een chemische analyse van de verpakking nodig. Laat je goed informeren door jouw leverancier.

Hoe duurzaam is hergebruik?

Over het algemeen geldt dat hergebruik beter is voor het milieu. Wel moet een herbruikbare beker of verpakking vaak worden gebruikt. Een beker is bijvoorbeeld milieuvriendelijker als deze tussen de 6 en 60 maal gebruikt wordt. Het verschil zit hem onder meer in het materiaal waarvan de herbruikbare beker is gemaakt en de manier waarop de herbruikbare beker wordt schoongemaakt.

Hoe wordt de regelgeving gehandhaafd?

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) ziet erop toe dat bedrijven, organisaties en supermarkten zich aan de regels houden. Door signalen te verzamelen, informatie te
geven en te waarschuwen waar nodig. Op basis van de verzamelde informatie treedt de ILT handhavend op, bijvoorbeeld door een last onder dwangsom op te leggen.

Let op: vanwege een aantal aangenomen moties in de Tweede Kamer handhaaft de ILT tijdelijk niet op een deel van de regelgeving. Bekijk de veelgestelde vragen onder het kopje ‘Gevolgen aangenomen moties voor regelgeving’ voor meer informatie hierover.