Producentenverantwoordelijkheid
Producenten of importeurs van batterijen en accu’s zijn verantwoordelijk voor het beheer van dat product in de afvalfase.
Batterijenverordening
Sinds 18 februari 2024 geldt de Batterijenverordening (Verordening (EU)2023/1542) inzake batterijen en afgedankte batterijen. Op 18 augustus 2025 treedt hoofdstuk VIII van de Batterijenverordening in werking, waarin de UPV verplichtingen voor batterijen zijn opgenomen.
De Batterijenverordening vervangt de Batterijenrichtlijn.
Batterijen zijn een belangrijke bron van energie en nodig voor een duurzame ontwikkeling van de samenleving als het gaat om bijvoorbeeld groene mobiliteit, schone energie en klimaatneutraliteit.
Met de Batterijenverordening wordt gestreefd naar betere milieuprestaties van batterijen en van de activiteiten van alle marktdeelnemers die betrokken zijn bij de levenscyclus van batterijen, zoals producenten, distributeurs en eindgebruikers en afvalverwerkers. De verordening is erop gericht om batterijen schoon en duurzaam te produceren, het gebruik van natuurlijke hulpbronnen te verminderen en het beheer van afgedankte batterijen milieuvriendelijk en doelmatig in te richten.
Eisen aan de gehele levenscyclus
De Batterijenverordening stelt eisen aan de gehele levenscyclus van een batterij, dus van het winnen van de grondstoffen, het ontwerp, de fabricage, het veilig gebruiken en de afdanking, inzameling en recycling. Dit vertaalt zich in:
- eisen over duurzaamheid, veiligheid, etikettering, markering en informatie om het in de handel brengen of in gebruik nemen van batterijen in de Europese Unie toe te staan (hoofdstukken II tot en met VI en IX);
- eisen voor de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid, voor de inzameling en verwerking van afgedankte batterijen en voor rapportage (hoofdstuk VIII);
- eisen wat betreft beleid van passende zorgvuldigheid inzake voor marktdeelnemers die batterijen in de handel brengen of in gebruik nemen (hoofdstuk VII); en
- eisen inzake groene overheidsopdrachten die gelden bij de inkoop van batterijen of producten waarin batterijen zijn ingebouwd (hoofdstuk XI).
Zie voor meer informatie over de Batterijenverordening:
https://ecer.minbuza.nl/-/batterijenverordening-in-het-eu-publicatieblad-gepubliceerd
De Batterijenverordening heeft rechtstreekse werking in Nederland. De uitvoering, wordt zover noodzakelijk, uitgewerkt in het Uitvoeringbesluit Hoofdstuk VIII EU-verordening batterijen. Dit besluit staat binnenkort open voor consultatie. Dit Uitvoeringsbesluitbesluit regelt de verplichtingen in het kader van de UPV. Op een later moment volgt een Uitvoeringsbesluit voor de overige hoofdstukken uit de Batterijenverordening.
Registratie en goedkeuring
De Batterijenverordening heeft een gewijzigde definitie van producent. Alle producenten moeten een registratie en goedkeuringsbesluit inzake de nakoming van de upv aanvragen.
Een registratiebesluit wordt toegekend aan elke individuele producent, een goedkeuringsbesluit kan verleend worden aan een producentenorganisatie of individuele producent.
Wie moeten een registratie of goedkeuring aanvragen?
De definitie van producent is: een fabrikant, importeur of distributeur, of een andere natuurlijke of rechtspersoon die, ongeacht de gebruikte verkooptechniek, onder meer door middel van overeenkomsten op afstand:
- gevestigd is in een lidstaat en onder eigen naam of merk batterijen fabriceert, of batterijen laat ontwerpen of fabriceren en die voor het eerst onder eigen naam of merk op het grondgebied van die lidstaat levert, met inbegrip van batterijen die zijn ingebouwd in apparaten, lichte vervoermiddelen of andere voertuigen, ofwel
- gevestigd is in een lidstaat en op het grondgebied van die lidstaat onder eigen naam of merk door anderen gefabriceerde batterijen doorverkoopt, met inbegrip van batterijen die zijn ingebouwd in apparaten, lichte vervoermiddelen of andere voertuigen, en waarop de naam of het merk van die andere fabrikanten niet voorkomt, ofwel
- gevestigd is in een lidstaat en voor het eerst in die lidstaat beroepsmatig batterijen van een andere lidstaat of van een derde land levert, met inbegrip van batterijen die zijn ingebouwd in apparaten, lichte vervoermiddelen of andere voertuigen, ofwel
- via overeenkomsten op afstand batterijen, met inbegrip van batterijen die zijn ingebouwd in apparaten, lichte vervoermiddelen of andere voertuigen, rechtstreeks aan eindgebruikers, al dan niet particuliere huishoudens, in een lidstaat verkoopt, en die in een andere lidstaat of in een derde land is gevestigd.
Ook marktdeelnemers die batterijen voorbereiden voor hergebruik, (voorbereiden voor) herstemmen of herfabriceren worden aangemerkt als producent en mogen de verplichten voor upv nakomen. Zie moeten ook een aanvraag om registratie en goedkeuring inzake de upv in te dienen.
Producenten en producentenorganisaties
Collectieve uitvoering
Producenten die aangesloten zijn bij een producentenorganisatie hoeven niet te doen. De producentenorganisatie zal zorgen voor de registratie van alle aangesloten producenten en zal een goedkeuring aanvragen voor de collectieve uitvoering van de UPV-plichten.
Individuele uitvoering
Producenten die hun UPV- plichten individueel nakomen moeten een registratie- en goedkeuringsbesluit inzake de nakoming van de upv aanvragen.
UPV Portaal
De aanvraag voor registratie en goedkeuring UPV Batterijen moet via het portaal worden gedaan.
Invoeren van gegevens in het UPV portaal
Het is mogelijk om het invoeren van gegevens voor een aanvraag voor registratie en goedkeuring tussentijds op te slaan en deze nog niet te versturen.
De gegevens die zijn ingevoerd maar nog niet zijn verstuurd, worden na 7 (kalender)dagen verwijderd. Dit betekent dat de gegevens die nog niet zijn verstuurd opnieuw moeten worden ingevuld.
Heeft u vragen over het inloggen met eHerkenning neemt dan contact op met uw leverancier. Contactgegevens kunt u vinden op:
eHerkenning | Hulp en contact voor gebruikers.
Meer informatie over aanvragen van eHerkenning vindt u op:
website Ondernemersplein van de Kamer van Koophandel.
Alle bedrijven die staan ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KvK) zijn verplicht om eHerkenning als zakelijk inlogmiddel te gebruiken.
Batterijenregister
Er komt een nationaal batterijenregister waarin iedere producent (fabrikant of importeur) moet worden opgenomen. Als een producent beschikt over een registratie- en goedkeuringsbesluit wordt de producent opgenomen in het nationale batterijenregister. Daarmee heeft hij toegang tot de markt en wordt hij in het batterijenregister opgenomen. De link naar het nationaal batterijenregister vindt u binnenkort hier.
Een verzoek om registratie en goedkeuring
De UPV-verplichtingen voor producenten worden getoetst in een goedkeuringsbesluit (artikel 57 van de Batterijenverordening). De goedkeuring bevat onder andere een omschrijving hoe een producent aan de verplichtingen zal gaan voldoen. De producent moet aantonen dat zij een inzamelstructuur heeft voor de inzameling van afgedankte batterijen en zorgt draag voor veilige opslag, vervoer en verwerking. Ook moet de producent aantonen dat hij betrouwbare gegevens kan rapporteren en beschikt over voldoende financiële middelen om aan zijn verplichtingen te voldoen.
Belangrijkste andere wijzigingen in kader van de UPV voor batterijen:
- Batterij categorieën
- Inzamelen
- Financiële eisen
- Eisen voor distributeurs
- Regels voor afvalverwerking
Algemeen verbindend verklaring (AVV) voor draagbare batterijen
Sinds januari 2024 geldt er een algemeen verbindend verklaring (AVV) voor draagbare batterijen, verleend aan Stichting Open.
Dit betekent dat alle producenten en importeurs die draagbare batterijen met een gewicht van 0-3 kg en industriële batterijen met een gewicht van 0-1 kg als eerste op de markt brengen zich moeten melden bij Stichting Open.
Ze zijn verplicht tot het afdragen van een afvalbeheerbijdrage. Tenzij een ontheffing aangevraagd en goedgekeurd wordt.
De producentenorganisatie met de AVV zal ook over een goedkeuring moeten beschikken en zorgen voor de registratie van de producenten.
Algemeen verbindend verklaring (AVV) voor fietsaccu’s
Sinds 1 juli 2022 geldt er een 'Algemeen verbindend verklaring' (AVV) voor fietsaccu’s (EPAC accu’s), verleend aan Stichting EPAC.
Dit betekent dat alle producenten en importeurs die fietsaccu’s als eerste op de markt brengen zich moeten melden bij Stichting EPAC en verplicht zijn tot het afdragen van een afvalbeheerbijdrage aan deze stichting. Tenzij een ontheffing aangevraagd en goedgekeurd wordt.
De producentenorganisatie met de AVV zal ook over een goedkeuring moeten beschikken en zorgen voor de registratie van de producenten.
Rapportage producenten
De bedrijven die een verzoek om registratie en goedkeuring hebben gedaan (of de producentenorganisatie die dit namens hen doet) moeten elk kalenderjaar verslag doen over de resultaten van het voorgaande jaar. Deze rapportage moet worden ingediend via het portaal.
Rapporteren moet binnen zes maanden na afloop van het rapportagejaar.
Rapportage afvalverwerkers en recyclers van batterijen
Afvalverwerkers die instaan voor de verwerking en recyclers rapporteren voor elk kalenderjaar en per lidstaat waar de afgedankte batterijen zijn ingezameld. Dit is een verplichting die staat in artikel 75 lid 5 van de Batterijenverordening.
Zij moeten de volgende informatie rapporteren aan de bevoegde autoriteiten van de lidstaat waar de afgedankte batterijen worden verwerkt:
- de hoeveelheid afgedankte batterijen die zij hebben ontvangen voor verwerking;
- de hoeveelheid afgedankte batterijen die een proces van voorbereiding voor hergebruik, voorbereiding voor herbestemming of recycling begint te ondergaan;
- gegevens over de recyclingrendementen voor afgedankte batterijen, de materiaalterugwinning uit afgedankte batterijen en de bestemming en de opbrengst van de uiteindelijke outputfracties.
De rapportage over de recyclingrendementen en de materiaalterugwinning behelst alle afzonderlijke stappen van de recycling en alle outputfracties die daarbij geproduceerd worden.
Als recyclingoperaties in meer dan één inrichting worden uitgevoerd, is de eerste recycler verantwoordelijk voor het verzamelen van die informatie en het rapporteren van die informatie aan de bevoegde autoriteiten.
De doelstellingen over de recyclingrendementen en de materiaalterugwinning voor afgedankte batterijen staan in bijlage XII van de Batterijenverordening.
Afgedankte batterijen die naar een andere lidstaat worden overgebracht met het oog op verwerking in die andere lidstaat, worden opgenomen in de gegevens over de recyclingrendementen en de materiaalterugwinning, en worden meegeteld voor de verwezenlijking van doelstellingen door de lidstaat waar dat afval is ingezameld.
Afvalverwerkers die instaan voor de verwerking en recyclers, die gevestigd zijn in Nederland rapporteren over de resultaten van het voorgaande jaar via het portaal.
Wanneer andere dan de hierboven genoemde afvalstoffenhouders batterijen uitvoeren voor verwerking uit Nederland, moeten zij dit volgens artikel 75 lid 6 van de Batterijenverordening ook rapporteren via het portaal.
Rapporteren moet binnen zes maanden na afloop van het rapportagejaar.
Zie ook:
- Informatie over het beleid voor batterijen en accu's: sectorplan 13 van het Landelijk Afvalbeheerplan 3.
- Informatie over omgevingsveiligheid voor opslag, de PGS richtlijnen 37-1 en 37-2, de energietransitie voor batterijen en de strategische aanpak batterijen, zie: Regels en richtlijnen rond batterijen op de site van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO).
