Afvalstoffenheffing in 2017
Net als voorgaande jaren onderzocht Rijkswaterstaat de ontwikkeling van de afvalstoffenheffing en de kosten die gemeenten maken voor de inzameling en verwerking van huishoudelijk afval (de afvalbeheerkosten). In deze samenvatting vindt u de belangrijkste conclusies.
Kleine daling afvalstoffenheffing
De gemiddelde afvalstoffenheffing daalde in 2017 met 2%. Dit is het 8e achtereenvolgende jaar dat de afvalstoffenheffing daalt. De heffing is afhankelijk van de grootte van het huishouden. Gemiddeld betaalde een huishouden €235 per jaar. Een eenpersoonshuishouden betaalde €200 en een meerpersoonshuishouden €253 per jaar.
De daling van de afvalstoffenheffing kan deels worden verklaard. Bedragen die gemeenten ontvangen voor de gescheiden kunststofinzameling kunnen de kosten van het afvalbeheer verlagen. Ook zorgt een daling van de hoeveelheid restafval voor lagere kosten. Daarnaast zijn de tarieven om restafval te verwerken lager doordat gemeenten nieuwe contracten hebben afgesloten.
Doorberekenen van kosten
De afvalbeheerkosten per huishouden waren in 2017 gemiddeld €242. Dit is 2,5% minder dan in 2016. Gemeenten berekenden een deel van de minder te maken kosten door aan hun inwoners. Niet elke gemeente rekent alle kosten door aan de particuliere huishouden. Ten opzichte van 2016 is de kostendekking met 0,2% gedaald tot 96,9% in 2017.
Grote spreiding afvalstoffenheffing
De hoogte van de gemiddelde afvalstoffenheffing per gemeente verschilt erg. In de 5 duurste gemeenten zijn de kosten ongeveer €350 per huishouden. In de 5 goedkoopste gemeenten is dit minder dan €120 per huishouden. Gemeenten met lage afvalbeheerkosten hebben een algemeen tariefdifferentiatie op afvalaanbod (diftar) ingevoerd.
Bekijk de interactieve kaart 'Hoogte afvalstoffenheffing per gemeente'
Meer gemeenten met diftar
Het aantal gemeenten met diftar stijgt constant. In 2017 hanteerde 46% van de gemeenten deze inzamelmethode. In 2016 was dit 44%. Vooral in kleine, weinig tot niet-stedelijke gemeenten buiten de Randstad wordt diftar toegepast. In 2017 woonde een derde (33%) van de huishoudens in een gemeente met diftar. In 2016 was dit 31%.
Bekijk de interactieve kaart 'Tariefsysteem per gemeente', zoom in naar kaartlagen
Afvalbeheerkosten van gemeenten met diftar gedaald
De afvalbeheerkosten zijn in gemeenten met diftar gemiddeld lager dan in overige gemeenten. Uit het onderzoek blijkt dat in gemeenten met diftar over het algemeen inwoners hun afval meer gescheiden aanbieden, waardoor er minder restafval ontstaat. De kosten voor de verwerking van het restafval komen hierdoor lager uit. In 2017 kostte de inzameling en verwerking van het restafval per huishouden gemiddeld €203; een daling van €3,80 ten opzichte van 2016. In gemeenten waar een vast tarief werd geheven – ongeacht de grootte van het huishouden – stond de teller op €272 per huishouden, een daling van €1,20 ten opzichte van 2016. De forse daling van het vaste tarief in 2015 komt voornamelijk omdat Rotterdam overging van een vast tarief naar een tarief gebaseerd op het aantal personen. Rotterdam woog met meer dan dertig procent van de huishoudens en een hoge afvalstoffenheffing zwaar mee in de cijfers van een vast tarief. Hiermee is ook de piek te verklaren.
Eigen inzameldienst
Bijna 1 op de 5 gemeenten heeft een eigen inzameldienst. Dat zijn vooral de grotere gemeenten. In de overige gemeenten verzorgt een buurgemeente, gemeentelijk samenwerkingsverband, overheidsvennootschap, particulier bedrijf of een combinatie van verschillende bedrijven de afvalinzameling. Over het algemeen huren vooral kleinere gemeenten particuliere bedrijven in.
Bekijk de interactieve kaart 'Organisatievorm', zoom in naar kaartlagen
Verwerkingstarieven restafval in 2017 gedaald
Gemiddeld betaalden gemeenten of sturingsorganisaties in 2017 €69 per ton voor de verwerking van huishoudelijk restafval. Deze daling van 13% ten opzichte van 2016 is te danken aan de nieuwe contracten die gemeenten hebben getekend in 2017. Dit verwerkingstarief betreft het kale tarief zonder kosten, zoals transport en overslag.
Meer weten over afvalcijfers?
Een groot deel van deze gegevens is direct beschikbaar via onze online afvaldatabase. Hier houdt Rijkswaterstaat op gemeentelijk en landelijk niveau de cijfermatige informatie over afval in Nederland bij.