Afdanken en recyclen
In Nederland zijn textielretailers, -inzamelaars en –sorteerders, afvalverwerkers, gemeenten en de overheid betrokken bij initiatieven om te zorgen dat hergebruik van kleding en recycling van textielvezels toeneemt en verbetert.
Monitoring textielafval in Nederland
Het afvalbeleid in Nederland wordt gemonitord en geanalyseerd op landelijk en gemeentelijk niveau. Rijkswaterstaat beheert deze monitorgegevens en rapporteert daarover. Ook textiel maakt onderdeel uit van de monitor.
Handboek Regie op de Textielketen
Textielinzameling, recycling en de transitie naar circulair textiel. Het begint met een schone stroom textiel inzamelen om het goed te kunnen verwerken. Welke rol kan de gemeente hierin pakken? En hoe werk je goed samen met andere ketenpartners? In het handboek Regie op de textielketen vind je concrete voorbeelden en perspectieven.
Massabalans
FFact heeft in 2014 en 2020 de 'Massabalans van in Nederland afgedankt textiel' in kaart gebracht. Dit om vast te stellen hoeveel textiel er in Nederland wordt ingezameld en wat daarmee vervolgens gebeurt. Uit de in 2020 gepubliceerde massabalans (pdf, 2.4 MB) blijkt dat in Nederland ongeveer 45% van het textiel gescheiden wordt ingezameld, terwijl 55% in het restafval verdwijnt. Het gescheiden textiel wordt voor 53% hergebruikt en voor 33% gerecycled. Ongeveer 84% van het in Nederland ingezamelde textiel gaat naar het buitenland. De Massabalans 2018 is een van de bijlagen bij het Beleidsprogramma Circulair Textiel.
Nieuws: Project T-REX (november 2022)
Het Project T-REX-project brengt 12 grote spelers uit de hele waardeketen samen om een geharmoniseerde EU-blauwdruk en zakelijke kansen te creëren voor closed loop sortering en recycling van huishoudelijk textielafval. Het transformeren van textiel aan het einde van gebruik, van afval, in een gewenste grondstof en een grondstof voor nieuwe bedrijfsmodellen die op grote schaal kunnen worden toegepast.
Lees meer in het Engels: Creating a circular system for post-consumer textile waste
Lees meer in het Nederlands: T-Rex moet kledingrecycling een boost geven.
Best practices textielinzameling
Het LIFE-project European Clothing Action Plan, dat in 2019 werd afgerond, kende verschillende deelprojecten. Een ervan richt zich specifiek op inzameling van textiel. In het rapport Used textiles collection in European cities zijn succesvolle voorbeelden uit heel Europa verzameld. In een overzichtelijke tool is in een paar stappen helder gemaakt wat een gemeente of (publieke) inzamelaar kan doen. Het is een interactieve pdf waar veel informatie in te vinden is en een van de eindproducten van dit mooie project.
Verbeteren kwaliteit inzameling
Green Deal Textielinzameling
In 2012 sloten 15 partijen in Nederland de Green Deal Textielinzameling. De partijen hebben een eenduidige scheidingsregel afgesproken: Lever alle textiel apart in, ook als het versleten of kapot is. Bijna alles kan hergebruikt worden. Maar voor grote verbeteringen van de inzameling is een gezamenlijk verdienmodel nodig om meer en beter te kunnen recyclen. In 2016 is de Green Deal textielinzameling afgerond met een rapport (pdf, 3.4 MB).
Recycling van polyester
Naast katoen is polyester de belangrijkste grondstof voor textiel. In het streven naar circulair textiel is het zinvol om ervaring en kennis op te doen met recycling en hoogwaardige toepassing van polyester in textiel (pdf, 322 kB). Het project Worn to reborn richt zich op het toepassen van gerecyclede PET uit textiel in de sport en outdoor sector. Daar komt meer bij kijken gebruik van recyclaat, het gaat ook om design, inzameling en communicatie. Drie grote retailers, Bever, Bergfreunde en Unterwegs zijn in actie gekomen. In 2021 zullen daar nog brands en leveranciers bij komen.
Aanvalsplan kwaliteit en inzameling
In het kader van het programma VANG Huishoudelijk Afval is in 2019 een Aanvalsplan voor Kwaliteit en Inzameling gestart, waarin de ketenpartijen samenwerken met gemeenten. Het aanvalsplan bestaat uit drie onderdelen:
- Marktconsultatie - om de aanbesteding van inzameling, sortering en/of verwerking van textiel door gemeenten te optimaliseren.
- Maatwerktrajecten – samen met inzamelaars de oorzaken van vervuiling van textiel en mogelijke oplossingen in kaart brengen.
- Communicatie – om meer afgedankt en schoner textiel in te zamelen.
Lees meer over het aanvalsplan en al behaalde resultaten.
Communicatie met de consument
Om goed te kunnen recyclen moet het afval goed gescheiden worden. Het is daarom belangrijk inwoners daarover duidelijke informatie te geven. TNS-NIPO deed in opdracht van Milieu Centraal onderzoek naar opvattingen van de consument over textielinzameling.
Om te zorgen dat iedereen weet wat in welke bak moet, heeft Rijkswaterstaat een aantal hulpmiddelen ontwikkeld:
European Clothing Action Plan
Het internationale project European Clothing Action Plan heeft dit verder uitgewerkt in negen pilots met verschillende mode- en werkkledingbedrijven. Doel is dat steeds meer bedrijven hiermee aan de slag gaan zodat kleding gemaakt van gerecycled textielmateriaal business as usual wordt. Meer informatie over de pilots is te vinden in de publicatie Circular textile ready to market.
Op 15 februari 2019 werden de resultaten en geleerde lessen gepresenteerd op het slot-event. Bekijk het filmpje dat verslag doet van het evenement. Ook de verschillende presentaties zijn beschikbaar.
Video Gescheiden inzameling textiel
Meer dan de helft van het textiel in Europa wordt verbrand of gestort. Dat verlies aan materialen kan voorkomen worden. Hoe zorg je ervoor dat burgers hun gedrag veranderen? Bekijk de video.
Textiel Opnieuw
Texperium liet in samenwerking met KLM zien wat er van vezelmateriaal van afgedankte uniformen kan worden gemaakt. Resultaten zijn te vinden bij Texperium en zie de video Textiel opnieuw.
In 2013 heeft WE Fashion samen met Texperium en REMO een trui en vest uit gerecyclede uniformen op de markt gebracht. Hiermee werd aangetoond dat hoogwaardige recycling van textiel mogelijk is. Van in Nederland vervezelde truien en colberts zijn in Italië garens gemaakt die zijn gebruikt om truien en vesten voor WE te maken. REMO heeft de milieuwinst berekend en via de REMO-key consumenten hierover geïnformeerd. Voor meer informatie, bekijk het evaluatierapport, Texperium, overzicht textielrecycling of REMO.
Recyclen van textielvezels voor hoogwaardige toepassing
Het ministerie van IenW en Rijkswaterstaat stimuleren de innovatie in hergebruik van textielvezels door de ontwikkeling en ondersteuning van verschillende demonstratieprojecten al geruime tijd.
Brochure Textielinzameling op de kaart
Uit de afvalcijfers blijkt dat ook nu nog jaarlijks het merendeel van het afgedankte textiel bij het restafval eindigt. De brochure Textielinzameling op de kaart uit 2012 is nog steeds actueel en geeft tips aan gemeenten om de resultaten van textielinzameling te verbeteren.
Wat zit in het restafval?
Eureco voerde een sorteeranalyse uit om te bepalen wat voor bruikbaar textiel in het restafval zit. Dat geeft een beeld wat verbetering van kledinginzameling kan opleveren.
Saxcell
Hogeschool Saxion heeft een technologie ontwikkeld voor de chemische recycling van katoenafval tot een viscosevezel die is te gebruiken voor textiel.
Tool
Alle resultaten en ervaringen van het ECAP-project zijn samengebracht in een tool. De tool is bedoeld voor professionals in de textielindustrie, zowel voor mensen die zich bezig houden met fashion als bedrijfskleding en linnengoed, ontwerpers en textielrecyclers daarbij inbegrepen. Met de tool willen we professionals inspiratie bieden om zelf met circulair textiel aan de gang te gaan.
Fibre-to-fibre tool
IenW
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Zie ook https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-infrastructuur-en-waterstaat