Met bijna 30 locaties in en rond Rotterdam is Albeda goed voor zo’n 20 duizend MBO-studenten en 1900 medewerkers. Hiermee zijn ze een van de grootste regionale opleidingscentra (ROC) van Nederland. Rien van Sprundel is programmanager duurzaamheid en vertelt hoe ze de overstap maakten naar hergebruik.
Datum: september 2025
"Mensen blijven gewoontedieren, daarom is communicatie heel belangrijk. We blijven hameren op hergebruik."
Hoe werkt het?
‘Medewerkers hebben een eigen Albeda Circulair & Co Recycled Coffee Cup. Deze is gemaakt van gerecycled materiaal en kunnen ze thuis of op locatie in de vaatwasser zetten. Of ze nemen een eigen porseleinen beker van thuis mee. Op sommige locaties zit een cateraar en op andere locaties niet, daar staan alleen koffie- en snackautomaten. Studenten krijgen broodjes op een servetje en niet in een snackbakje van plastic. Voor dranken gebruiken zij de Billiecup, dit is ook een herbruikbare beker van hardplastic. Hiervoor betalen ze 1 euro statiegeld. De meeste studenten stoppen zo’n beker na gebruik in hun tas om hem vaker te gebruiken.’
Hoe doen jullie het op de locaties waar alleen koffie- en snackautomaten staan?
‘We hebben bijna 30 locaties in de omgeving Rotterdam. Van sommige gebouwen zijn we 100 procent eigenaar, daar is hergebruik de norm. Op andere locaties huren we alleen lokalen, dan ga je mee met hoe het daar geregeld is. Op onze locaties waar alleen automaten staan, gebruiken de studenten ook de Billiecup en medewerkers gebruiken een eigen beker of ook de Albeda hardcup van plastic. Soms vergeten ze een eigen beker, dan moeten ze langs bij de receptie. En bezoekers krijgen op iedere locatie een porseleinen leenbeker die ze na hun bezoek weer inleveren. Dat werkt prima.’
Hoeveel bekers bespaar je en waarom werkt het?
‘Exacte cijfers hebben we niet. We zamelen nu op bijna alle locaties het afval gescheiden in. Dat zorgt ervoor dat we straks beter zicht hebben op waar wat vandaan komt. De eerste cijfers hiervan komen nu binnen, dus dat betekent dat we veel gerichter kunnen gaan sturen.'
'Ook hebben we afspraken gemaakt met leveranciers om verpakkingsmateriaal zo veel mogelijk terug te dringen. We nemen we een duurzaamheidsparagraaf op in de aanbesteding die bij gunning in de overeenkomst met leveranciers terugkomt. Zo houden we rekening met materiaalgebruik en afval. Ook hebben we kritisch gekeken naar onderwijsmaterialen. Zo zijn bijvoorbeeld giveaways bij open dagen niet meer van plastic.’
Waar lopen jullie nog tegenaan?
‘Het is belangrijk om te blijven communiceren over het beleid. Dit geldt voor zowel studenten als medewerkers. Toen het statiegeld net op flesjes en blikjes zat, vonden we heel veel terug in de prullenbakken. Het is gemakzucht. Nu hebben we speciale statiegeldbakken neergezet naast prullenbakken, waar we studenten op wijzen. Het verzamelde statiegeld gaat naar het studentensupportfonds, waar studenten met een kleinere beurs ondersteuning kunnen krijgen voor bijvoorbeeld een laptop.’
‘Er zijn nog wel eens docenten die voor een ouderavond snel even kartonnen koffiebekers bij de supermarkt halen. Dat is natuurlijk niet de bedoeling, maar wel gemakkelijk. Ook bij deze mensen blijf je op de afspraken hameren: ga langs bij de facilitaire dienst, zij weten precies wat het beleid is en kunnen je helpen. Op dit soort dingen moeten we alert blijven.’
Hoe ga je om met nieuwe medewerkers en studenten?
‘Die nemen we vanaf het begin mee in het beleid. We vinden het belangrijk dat studenten bewust omgaan met verpakkingen en waarom we ze gescheiden inzamelen. Dat start met de Albeda Kick-off, een groot evenement in Ahoy voor alle 6 duizend nieuwe studenten. Dit is gekoppeld aan een programma dat 20 weken duurt waarin ze leren over de Sustainable Development Goals (SDG’s). Duurzaamheid is hier een belangrijk onderdeel van.’
‘Nieuwe medewerkers krijgen informatie over ons beleid en waar ze terecht kunnen met vragen rond hergebruik. Ook krijgen ze een Albeda hardcup plasticbeker die ze kunnen hergebruiken.’
Welke stappen willen jullie nog zetten?
‘We willen kijken of we bepaalde besparingschallenges kunnen organiseren tussen teams of opleidingen. Alleen: geen opleiding is hetzelfde. Zo zijn ze in een zorgopleiding al veel meer bezig voorkomen van afval dan een administratieve opleiding. Ook het materiaalgebruik verschilt sterk per opleiding. Hetzelfde geldt voor het bewustzijn rond hergebruik van studenten. Van beperkt tot zeer bewust en actief. Daarin zijn we nog zoekende hoe we die challenges vorm willen geven. Feit is wel dat we straks veel meer data en inzicht hebben wat er gebeurt op een locatie. Daarmee kunnen we knoppen maken waar we aan kunnen draaien.’
Drie tips voor een succesvolle omslag naar herbruikbare bekers
- Communiceer wat je doet en waarom je het doet. Denk aan interne portaalberichten en gesprekken met medewerkers en studenten. Blijf hier ook consequent mee doorgaan. Verandering kost tijd.
- Betrek de facilitaire dienst: zeker als je meerdere locaties hebt is het belangrijk om eenduidig beleid te voeren.
- Zorg dat je eerst inzicht krijgt in je afvalstromen voordat je gerichte maatregelen neemt. Start bijvoorbeeld met de invoering van gescheiden afvalinzameling en de SUP-regeling, en verzamel minimaal een jaar aan data. Op basis daarvan kun je vervolgens veel gerichter sturen en communiceren.